هفته نامه خبری رایزنی فرهنگی – برلین شماره ۴۹۵ – ۱۴ مهر ماه ۹۹
> تحولات فرهنگی اجتماعی آلمان
فارسی شکر است | بررسی اجمالی فعالیت‌های بخش ایران‌شناسی دانشگاه بامبرگ؛ منابع:دانشگاه بامبرگ عبارت “فارسی شکر است”، برای بسیاری از ایرانی‌ها، یادآور داستان کوتاهی از محمدعلی جمالزاده است. اما احتمالا خیلی از آن‌ها نمی‌دانند که این عبارت کوتاه، بر روی وب‌سایت بخش ایران‌شناسی دانشگاه بامبرگ نیز نوشته شده است. در واقع مسئولان بخش ایران‌شناسی دانشگاه بامبرگ از این عبارت برای ترغیب دانشجویان به یادگیری زبان فارسی استفاده کنند. هر چه باشد، دانشگاه بامبرگ سال‌ها است که به عنوان یکی از فعال‌ترین دانشگاه‌های آلمان در حوزه مطالعات ایرانی شناخته می‌شود. در این دانشگاه، علاوه بر تدریس رشته ایران‌شناسی، پروژه‌های تحقیقاتی زیادی نیز در حوزه تاریخ، ادبیات، سیاست، رسانه و فرهنگ ایران و کشورهای فارسی‌زبان وجود دارد. جالب است بدانید که محققان دانشگاه بامبرگ در دهه‌های اخیر، در حوزه پژوهش درباره ایران، افغانستان، آسیای مرکزی، بالکان، قفقاز، آناتولی و بخش مسلمان‌نشین هند نقش ارزنده‌ای ایفا کرده‌اند. در گزارش پیش‌رو، فعالیت‌های بخش ایران‌شناسی دانشگاه بامبرگ را مورد بررسی قرار داده‌ایم: دانشگاه بامبرگ به دلیل برگزاری دوره‌های آموزش زبان فارسی، در میان
دانشجویان رشته ایران‌شناسی شهرت خاصی دارد. مسئولان بخش ایران‌شناسی با شعار
“فارسی شکر است” تلاش می‌کنند تا دانشجویان رشته‌های مختلف را به یادگیری زبان
فارسی ترغیب کنند. در این دانشگاه، دانشجویان پیش از ورود به رشته مطالعات ایران،
در یک دوره فشرده آموزش زبان فارسی شرکت می‌کنند. پس از آن، علاقمندان به تحصیل در
رشته ایران‌شناسی می‌توانند در مقطع کارشناسی، در رشته مطالعات شرق اسلامی یا
اسلام‌شناسی ثبت‌نام کنند. بخشی از دروس رشته شرق اسلامی یا اسلام‌شناسی، به تاریخ
و فرهنگ ایران می‌پردازد. اما در مقطع کارشناسی ارشد، دروس تخصصی‌تر می‌شود. دانشجویان در این
مقطع باید رشته‌ای با عنوان “ایران‌شناسی: زبان، تاریخ و فرهنگ” را انتخاب کنند.
مشخص است که در این رشته، تمرکز دانشجویان بر تحصیل و تحقیق در حوزه‌های ادبیات و
تاریخ ایران است. همچنین در این مقطع، مهارت‌های زبان فارسی دانش‌آموزان نیز افزایش
پیدا خواهد کرد. تبادل دانشجو با ایران بی‌شک یکی از جالب‌ترین برنامه‌های موسسه ایران‌شناسی در دانشگاه
بامبرگ، تبادل دانشجو با دانشگاه تهران است. موسسه تبادلات آکادمیک آلمان در
چارچوب برنامه همکاری بین‌المللی در زمینه تحصیلات دانشگاهی و آموزش حرفه‌ای، به
تبادل دانشجو میان دانشگاه بامبرگ و تهران می‌پردازد. بر این اساس، هر سال، ۶ دانشجو فیلولوژی ایرانی (به عنوان مثال
دانشجویان مطالعات ایران، مطالعات اسلامی و غیره) این فرصت را دارند تا برای یک
ترم تحصیلی در دانشگاه تهران بورسیه شوند.
در این دوره، دانشجویان امکان مطالعه در موسسه دهخدا، دانشکده مطالعات جهان
دانشگاه تهران و همچنین دپارتمان زبان و ادبیات فارسی را دارند. همچنین، ۶ دانشجو از دانشگاه تهران نیز می‌توانند
برای یک ترم تحصیلی در دانشگاه بامبرگ فرصت مطالعاتی بگیرند. این برنامه از سال ۱۹۹۳ پایه‌ریزی شده است و در میان دانشگاه‌های
اروپای غربی و آمریکای شمالی منحصر به فرد است. دانشجویانی که برای این فرصت
مطالعاتی انتخاب شوند، می‌توانند از کمک‌هزینه
سفر، بورسیه تحصیلی، کمک‌هزینه ثبت‌نام دانشگاه و بیمه مسافرتی استفاده کنند. پروژه‌های تحقیقاتی بسیاری موسسه ایران‌شناسی دانشگاه بامبرگ را با پروژه آرشیو دیجیتالی
اسناد فارسی می‌شناسند. محققان در این پروژه، اسناد تاریخی مربوط به دوران قرون
وسطى، اوایل عصر جدید ایران و همچنین آسیاى مرکزى تا قرن بیستم را برای بایگانی دیجیتال
مورد بررسی قرار می‌دهند. آنطور که در سایت دانشگاه بامبرگ ذکر شده است، هدف از
این طرح، دستیابى به اسناد و مدارک تاریخى به زبان فارسى است. این بانک دیجیتالى
با امکانات وسیع جست‌وجو، دسترسی پژوهشگران به منابع دست اول تاریخى را آسان‌تر می‌کند.
در بخشی از این سایت، درباره هدف ایجاد بانک اطلاعاتی آمده است:« با ایجاد این
“بایگانى مجازی” نه تنها دسترسى به اسناد تاریخى فارسى آسان‌تر مى‌‌شود،
بلکه امکان جست‌وجوى دقیق درباره یک شخص، یک شهر، یک منطقه و یا درباره یک موضوع نیز
امکان‌پذیر خواهد بود.» این بانک اطلاعاتى شامل اسناد خصوصى و دولتى از قبیل فرمان‌ها،
مکاتبات رسمى، شخصى و اسناد حقوقى مانند وقفنامه‌ها، عقدنامه‌ها و احکام قضایى
است. از آنجا که این بانک اطلاعاتى به طور پیوسته اسناد تاریخى منتشر شده را
بایگانى می‌کند، نقش مرکز جمع‌آورى فهرست اسناد را نیز دارد. از دیگر
فعالیت‌های مهم دانشگاه بامبرگ می‌توان به مشارکت در پروژه فهرست‌نویسی نسخه‌های
خطی شرقی در آلمان اشاره کرد. پروژه تحقیقاتی”فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی شرقی در
آلمان” در آکادمی علوم گوتینگن انجام می‌شود، اما فهرست‌نویسی بخش نسخه‌های فارسی
زیر نظر پروفسور کریستوف ورنر، استاد دانشگاه بامبرگ صورت می‌گیرد. جالب است بدانید
که از سال ۲۰۱۶، بخش زیادی از این
نسخه‌های خطی به صورت آنلاین منتشر شده‌اند. یکی دیگر از پروژه‌های مشترک دانشگاه بامبرگ با سایر دانشگاه‌های آلمان
و اروپا، پروژه “ مدرنیته و مدرنیسم در تاریخ ادبیات فارسی” است. پژوهشگران در این
پروژه، جایگاه ادبیات فارسی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم را مورد بررسی
قرار می‌دهند. در پروژه “ مدرنیته و مدرنیسم در تاریخ ادبیات فارسی” محققانی از
دانشگاه‌های بامبرگ، ماربورگ، هومبولت برلین، هاروارد، ییل و موسسه ملی زبان‌ها و
تمدن‌های شرقی پاریس حضور دارند. پروژه دیگر دانشگاه بامبرگ درباره دیجیتال‌سازی یادداشت‌های روزانه کارل
هاسکنخت، گیاه‌شناس آلمانی در سفر به امپراتوری عثمانی و ایران است. این پروژه نیز
با همکاری دانشگاه‌های دیگر آلمان از جمله دانشگاه ینا و ماربورگ انجام می‌شود. پیش‌تر
دفتر یادداشت‌های روزانه کارل هاسکنخت توسط گیاه‌شناسان و خاورشناسان آلمانی بازنویسی
شده و اکنون کار دیجیتال‌سازی آن در دست انجام است. “تقابل تاریخ‌نگاری گرجستان با ایران در
قرون هفدهم و هجدهم” نیز نام پروژه دیگری است که در دانشگاه بامبرگ دنبال می‌شود.
کشور گرجستان در قرون هفدهم و هجدهم تحت تاثیر حملات صفویان و امپراتوری عثمانی
قرار گرفته است. از این رو، پژوهشگران دانشگاه بامبرگ تلاش می‌کنند تا روابط میان
ایران و گرجستان در آن دوره تاریخی را مورد بررسی قرار دهند. همچنین محققان این دانشگاه در پروژه دیگری به بررسی روایت‌های دفاع مقدس
در ادبیات ایران می‌پردازند. در این پروژه، روایت‌های دولتی و غیردولتی از ۸ سال دفاع مقدس در ادبیات ایران مورد بررسی
قرار می‌گیرند. علاوه بر این‌ها، دانشگاه بامبرگ سمینارها و کارگاه‌های آموزشی متعددی
در حوزه هنر و فرهنگ ایران برگزار می‌کند. به‌طور مثال در سال ۲۰۱۸، این دانشگاه میزبان کارگاهی با عنوان
“هنر خطاطی فارسی” بود. لینک گزارش؛ نگاهی به روابط آلمان و ارمنستان در سه دهه اخیر منابع: بخش فرهنگی وزارت خارجه آلمان، طرح “مدارس: شرکای آینده”، موسسه گوته، موسسه تبادلات آکادمیک آلمان، جامعه آلمان برای همکاری‌های بین‌المللی، بنیاد کونراد آدناور، بنیاد فردریش ابرت سیاستمداران آلمانی در دهه‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا روابط خود را با کشورهای جنوب غرب آسیا توسعه دهند. ایران، ترکیه، عراق، عربستان، آذربایجان، گرجستان و … از جمله کشورهای غرب آسیا هستند که در این سال‌ها مورد توجه سیاستمداران آلمانی قرار داشته‌اند. البته روابط آلمان با این کشورها تنها به روابط سیاسی و مبادلات اقتصادی ختم نمی‌شود،آن‌ها تلاش می‌کنند تا در این کشورها در حوزه‌های علمی و فرهنگی نیز سرمایه‌گذاری کنند. به‌طور مثال، در دهه ۹۰ میلادی، مقامات کشورهای آلمان و ارمنستان تصمیم گرفتند تا روابط سیاسی و اقتصادی خود را گسترش دهند. بعدها آلمانی‌ها به فکر توسعه زبان آلمانی در ارمنستان افتادند و تلاش کردند تا زبان خود را وارد مدارس و دانشگاه‌های این کشور کنند. به تدریج تبادلات علمی و پژوهشی میان موسسات آموزشی دو کشور نیز شکل گرفت و بنیادهای سیاسی و اجتماعی آلمان در خاک ارمنستان شروع به فعالیت کردند. توسعه زبان
آلمانی همه به خوبی
می‌دانند که هدف اصلی بخش فرهنگی وزارت خارجه آلمان، توسعه زبان آلمانی در کشورهای
مختلف است و در این راستا، مدارس خارج از کشور آلمان، طرح “مدارس: شرکای آینده”
و موسسه گوته نقش به‌سزایی ایفا می‌کنند. آلمانی‌ها
از سال ۲۰۰۸، مسئولان دولت ارمنستان را متقاعد کردند که به پروژه “مدارس: شرکای
آینده” بپیوندند و آموزش آلمانی را در چند مدرسه این کشور راه‌اندازی کنند. مدرسه
ابتدایی شماره ۶ ایروان از جمله مدارسی است که به طرح “مدارس: شرکای آینده”
پیوسته است. در این مدرسه، دانش‌آموزان می‌توانند از کلاس سوم در کلاس‌های آموزش
زبان آلمانی شرکت کنند. این مدرسه به دلیل تبادلات آموزشی که با مدارس آلمان دارد،
محیط مناسبی برای تحصیل دانش‌آموزانی است که می‌خواهند در سرزمین ژرمن‌ها به تحصیل
خود ادامه دهند. سایت زیر می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های مدرسه شماره
۶ ایروان در اختیار علاقمندان قرار دهد: https://www.pasch-net.de/de/pasch-schulen/schulportraets/europa/arm/6-grundschule.html مدرسه ابتدایی
شماره ۶۰ ایروان نیز در سال ۲۰۱۸، به طرح آلمانی “مدارس: شرکای آینده” پیوسته است. این مدرسه از سال ۱۹۴۸ برای آموزش
دانش‌آموزان کلاس‌های اول تا نهم تاسیس شد. در این مدرسه، زبان آلمانی به عنوان
زبان خارجی به دانش‌آموزان تدریس می‌شود. همچنین برخی از دروس کلاس‌های پنجم تا
نهم نیز به زبان آلمانی آموزش داده می‌شود. آمارهای منتشرشده بر روی سایت “مدارس:
شرکای آینده” نشان می‌دهد که ۵۰ دانش‌آموز
این مدرسه در سال ۲۰۱۵ موفق به دریافت دیپلم آلمان شده‌اند. سایت زیر اطلاعات
بیشتری درباره فعالیت‌های این مدرسه در اختیارتان قرار می‌دهد: https://www.pasch-net.de/de/pasch-schulen/schulportraets/europa/arm/60-grundschule.html یکی دیگر از
مدارس ایروان که در طرح آموزش زبان آلمانی مشارکت دارد، مدرسه ایب است. این مدرسه
که کار خود را از سال ۲۰۱۴ آغاز کرده، یکی از مدرن‌ترین مدارس ارمنستان به شمار می‌رود. مدرسه ایب ایروان
تاکنون توانسته جایزه بسیاری از مسابقات و المیپادهای علمی بین‌المللی را به‌دست
آورد. این مدرسه امکانات خوبی در اختیار دانش‌آموزان علاقمند به یادگیری زبان
آلمانی می‌گذارد. در حال‌حاضر، بیش از ۹۰ دانش‌آموز در این مدرسه به یادگیری زبان
آلمانی مشغولند سایت زیر می‌تواند اطلاعات بیشتری در اختیار علاقمندان قرار دهد: https://www.pasch-net.de/de/pasch-schulen/schulportraets/europa/arm/ayb-school.html از دیگر
مدارسی که به این طرح پیوسته، می‌توان به مدرسه شماره ۲۵ شهر گیومری اشاره کرد.
گیومری دومین شهر بزرگ ارمنستان و مرکز فرهنگی در غرب این کشور به شمار می‌رود. در
این مدرسه، آموزش زبان آلمانی جایگاه ویژه‌ای دارد و دوره‌های جالبی برای آموزش
زبان آلمانی به دانش‌آموزان برگزار می‌شود. سایت زیر می‌تواند اطلاعات بیشتری در
اختیارتان قرار دهد: دبیرستان شماره
یک چمبرک نیز از دیگر مدارس ارمنستان است که از سال ۲۰۱۴ به طرح آلمانی “مدارس:
شرکای آینده” پیوسته است. دبیرستان شماره
یک چمبرک در سال ۱۹۷۵ تاسیس شده و در حال‌حاضر، فضایی برای آموزش زبان آلمانی در
آن وجود دارد. این بخش با مبلمان و کتابخانه‌ای از کتاب‌های آلمانی تزیین شده است
و در آن، وسایل کمک‌آموزشی برای آموزش زبان آلمانی نیز وجود دارد. مدرسه چمبرک هر سال میزبان جشنواره‌های هنری و مهمانانی از
آلمان است. دانش‌آموزان این مدرسه به دلیل تسلطی که به زبان آلمانی پیدا می‌کنند،
به راحتی می‌توانند در امتحانات موسسه گوته شرکت و حتی دیپلم زبان آلمانی را
دریافت کنند. از طریق سایت زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های این
مدرسه به‌دست آورید: https://www.pasch-net.de/de/pasch-schulen/schulportraets/europa/arm/hauptschule-1-tschambarak.html در مدرسه
راهنمایی سارداراباد نیز آموزش زبان آلمانی جایگاه ویژه‌ای دارد. در این مدرسه،
زبان آلمانی از کلاس دوم آغاز می‌شود و تا پایان تحصیل دانش‌آموزان ادامه دارد.
دانش‌آموزان این مدرسه از کلاس نهم فرصت دارند تا در امتحان دیپلم زبان آلمانی
شرکت کنند. همچنین مدرسه راهنمایی سارداراباد از سال ۲۰۰۹، با مدرسه یوهان کریستین
رایل در شهر هاله آلمان، به تبادلات علمی و پژوهشی می‌پردازد. براساس توافق‌نامه‌ای
که میان این دو مدرسه امضا شده است، هر ساله تعدادی از دانش‌آموزان ارمنستانی به
آلمان سفر می‌کنند و در مقابل گروهی از دانش‌آموزان آلمانی مهمان ارمنستان می‌شوند.
آن‌ها در سفر خود می‌توانند از مراکز آموزشی و پژوهشی دیدار کنند. اگر دوست دارید
اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های این مدرسه به‌دست آورید به سایت زیر مراجعه
کنید: https://www.pasch-net.de/de/pasch-schulen/schulportraets/europa/arm/mittelschule-sardarapat.html همان‌طور که
پیش‌تر گفته شد، به جز پروژه “مدارس: شرکای آینده”، دفتر مدارس خارج از
کشور آلمان نیز نقش مهمی در توسعه زبان آلمانی در کشورهای مختلف دارند. در
دهه‌های اخیر، مسئولان دفتر مدارس خارج از کشور آلمان، فعالیت خود را در ارمنستان آغاز کرده‌اند. آن‌ها
به مسئولان مدارس ارمنستان که در پروژه “مدارس: شرکای آینده” مشارکت
دارند، کمک می‌کنند تا برای برگزاری امتحان دیپلم آلمانی آماده شوند. همچنین آموزش
معلمان زبان آلمانی در ارمنستان نیز بر عهده این بخش قرار دارد. علاوه بر این‌ها
دفتر مدارس خارج از کشور آلمان، کمک‌هزینه‌های تحصیلی و تحقیقاتی متعددی را به
دانش‌آموزان، دانشجویان و اساتید ارمنستان که قصد مهاجرت به آلمان را دارند، ارائه
می‌کند. از طریق سایت زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری به‌دست آورید: https://eriwan.diplo.de/am-de/themen/kultur/zfa/1289578 هر
چند که آموزش زبان آلمانی در مدارس و دانشگاه‌ها، نقش زیادی در توسعه زبان آلمانی
ایفا می‌کند، اما هیچ‌کدام از آن‌ها، به‌اندازه فعالیت‌های موسسه گوته در آموزش
زبان آلمانی موثر نیستند. موسسه گوته در ایروان در سال ۲۰۱۷ تاسیس شده است و در
حال‌حاضر در آموزش معلمان، مهیاکردن وسایل کمک آموزشی و برگزاری سمینارها و کارگاه‌های
آموزشی در حوزه زبان آلمانی فعالیت می‌کند. علاوه بر این‌ها، موسسه گوته، پروژه‌های فرهنگی و هنری بسیاری نیز در شهر ایروان
دارد. سایت زیر اطلاعات بیشتری در این باره در اختیارتان قرار خواهد داد: انتقال دانشجویان و محققان ارمنی به آلمان هرچند
آموزش در ارمنستان از دیرباز اهمیت داشته است، اما شهریه نسبتا بالای موسسات
آموزشی و نقش سیاستمداران در تعیین سیاست‌های آموزشی دانشگاه‌ها باعث شده که
بسیاری از جوانان ارمنستانی برای ادامه تحصیل و تحقیق به فکر مهاجرت به کشورهای
اروپایی و یا آمریکا باشند. مطالعات بنیاد فردریش ابرت در سال ۲۰۱۶ نشان داد که بیش
از ۳۰ درصد از جوانان ارمنی در سنین ۱۴ تا ۲۹ سال تمایل دارند که برای ادامه تحصیل
و کار به روسیه، آمریکا و کشورهای اروپایی سفر کنند. براساس مطالعات بنیاد فردریش
ابرت، جوانان ارمنی به دنبال زندگی بهتر، فرصت‌های شغلی بیشتر و تحصیل در دانشگاه‌های
معتبر هستند و ترجیح می‌دهند که از ارمنستان خارج شوند. همچنین جوانان ارمنی در
نظرسنجی بنیاد فردریش ابرت، آمریکا، فرانسه، روسیه، انگلستان و آلمان را به عنوان
مقاصد محبوب خود عنوان کردند. در این راستا، موسسه تبادلات آکادمیک آلمان در
ایروان تلاش می‌کند تا شرایط انتقال دانشجویان و محققان ارمنستانی به آلمان را
فراهم کند. این موسسه به صورت منظم، فهرستی از کمک‌هزینه‌های تحصیلی و پژوهشی در
آلمان را برای دانشجویان و محققان ارمنی منتشر می‌کند و به آن‌ها مشاوره می‌دهد.
از طریق سایت زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های این موسسه به‌دست
آورید: https://www.daad.de/de/laenderinformationen/asien/armenien/ کاهش فقر و ایجاد فرصت‌های شغلی فروپاشی
اتحاد جماهیر شوروی و استقلال ناشی از آن، چالش‌های زیادی را برای ارمنستان ایجاد
کرد. در آن زمان، اقتصاد این کشور با بحران جدی مواجه و سیستم سیاسی آن دستخوش
تغییرات اساسی شد. بعدها مشکلات ارمنستان با ترکیه و آذربایجان نیز شرایط را سخت‌تر
کرد و بسیاری از شهروندان ارمنستان به دنبال کار و زندگی بهتر، به فکر مهاجرت به
روسیه و کشورهای اروپایی افتادند. در این شرایط، برخی از سازمانهای بین‌المللی
مانند “جامعه آلمان برای همکاری‌های بین‌المللی” در دهه ۹۰ میلادی تلاش کردند تا
به دولت ارمنستان و جامعه مدنی این کشور کمک کنند. هدف اصلی این سازمان از آن زمان تاکنون، کاهش فقر
از طریق ایجاد فرصت‌های شغلی و درآمد پایدار و فراگیر است. علاوه بر این، “جامعه آلمان
برای همکاری‌های بین‌المللی” در راستای توسعه دموکراسی، برقراری حاکمیت قانون، توسعه
محلی و محافظت از منابع طبیعی و محیط‌زیست ارمنستان نیز فعالیت می‌کند. از طریق سایت
زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره این سازمان به‌دست آورید: https://www.giz.de/de/weltweit/374.html توسعه عدالت اجتماعی و ترویج دموکراسی بنیاد
کنراد آدناور سال‌ها است که در منطقه قفقاز فعالیت می‌کند. هدف این بنیاد، ترویج دموکراسی،
توسعه عدالت اجتماعی و برپایی اقتصاد پایدار در گرجستان، ارمنستان و آذربایجان است.
در این راستا، اعضای بنیاد با سیاستمداران، نمایندگان رسانه‌ها، فعالان اجتماعی و دانشجویان
این کشورها همکاری می‌کنند. مسئولان این موسسه با برگزاری کنفرانس‌ها، کارگاه‌های آموزشی
و برگزاری میزگردهای مختلف در این کشورها، تلاش می‌کنند تا در راستای اهداف خود قدم
بردارند. سایت زیر اطلاعات بیشتری در این باره در اختیار علاقمندان می‌گذارد: https://www.kas.de/en/web/suedkaukasus/ueber-uns توسعه صلح و امنیت بنیاد
فردریش ابرت نیز در منطقه قفقاز یعنی سه کشور ارمنستان، گرجستان و آذربایجان
فعالیت می‌کند. از جمله فعالیت‌های بنیاد فردریش ابرت در این
کشور، می‌توان به توسعه صلح و امنیت، گسترش مشارکت مردمی در تصمیمات سیاسی، ایجاد
فرصت‌های برابر اجتماعی و اقتصادی و اشتغال‌زایی برای جوانان اشاره کرد. از طریق
سایت زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های بنیاد فردریش ابرت به‌دست
آورید: حمایت رئیس‌جمهور اسبق آلمان از مسلمانان منبع: اشترن ۱۰ سال پیش، کریستین وولف، رئیس جمهور اسبق آلمان در مراسم روز اتحاد این کشور اعلام گفت که اسلام به آلمان تعلق دارد. صحبت‌های او در آن زمان، واکنش‌های متفاوتی را در سراسر آلمان ایجاد کرد. این سیاستمدار آلمانی به تازگی با تکرار سخنان ۱۰ سال گذشته خود، تاکید کرده است که مسلمانان بیش از هر زمان دیگری در آلمان، به حمایت نیاز دارند. در روز سوم اکتبر سال ۲۰۱۰، کریستین وولف، رئیس‌جمهور وقت آلمان
در سخنرانی روز اتحاد این کشور خطاب به شهروندان گفت که اسلام مانند مسیحیت و یهودیت،
به آلمان تعلق دارد. سخنان او موجب شد که بحث‌های زیادی درباره هویت آلمانی و
ادغام مهاجران در جامعه آلمان مطرح شود. حتی سخنرانی او در آن زمان، به مذاق
بسیاری از هم‌حزبی‌هایش هم خوش نیامد. با این وجود، وولف به تازگی در گفت‌وگو با
آژانس خبری پروتستان، صحبت‌های ۱۰ سال پیش خود را دوباره تکرار کرده است. او به
خبرنگار آژانس خبری پروتستان گفت:«
متاسفانه مخالفان تنوع قومی و مذهبی و همچنین دشمنان هم‌زیستی مسالمت‌آمیز
در آلمان افزایش یافته‌اند و در این شرایط، مسلمانان بیش از هر زمان دیگری به
حمایت نیاز دارند.» این سیاستمدار ۶۱ ساله اضافه کرد؛« اگر همه سیاستمداران آلمانی
مسلمانان را به عنوان بخشی از جامعه آلمان بپذیرند و با مردم درباره ضرورت حمایت
از مسلمانان صحبت کنند، شاهد شرایط بهتری خواهیم بود. قانون اساسی آلمان بر کرامت
انسانی و حق آزادی مذهبی تاکید کرده است و ما نیز باید تابع قانون باشیم. ما در
طول روز با مسلمانان و همچنین مساجد زیادی روبرو می‌شویم و کنار گذاشتن آن‌ها از
جامعه آلمان امکان‌پذیر نیست.» وولف همچنین با اشاره به سخنرانی ۱۰ ساله گذشته خود افزود:«
در آن زمان، انتشار کتاب تیلو زاراسین با عنوان “ آلمان خودش را از بین می‌برد” در جامعه آلمان
سروصدای زیادی به پا کرده بود. زاراسین در این کتاب به سیاست‌های پناهندگی آنگلا
مرکل، صدراعظم آلمان انتقاد کرده و مسلمانان و مهاجران را به عنوان مشکل اصلی
جامعه آلمان معرفی کرده بود. سخنرانی من برای مقابله با این ادعاها بود، اما تاثیری
در جامعه نداشت. حمله مرگ‌بار هاناو، کشته‌شدن والتر لوبکه، شهردار کاسل و تهدید سیاستمداران
حامی مهاجران نشان می‌دهد که اکنون باید بیشتر از گذشته از مسلمانان حمایت کنیم.» وولف همچنین خواستار ارتباط بیشتر میان مهاجران و
سیاستمداران محلی شد. او گفت:« در بسیاری از مواقع افراد تحت تاثیر گروه‌های راست
افراطی و یا جو جامعه اقدام به رفتار خشونت‌آمیز با مسلمانان و مهاجران می‌کنند.
بنابراین باید آموزش بیشتری درباره حقوق اقلیت‌ها در جامعه صورت گیرد و این امر
بدون ارتباط میان مهاجران و سیاستمداران ممکن نخواهد بود.» او همچنین در پایان سخنانش از افزایش افراط‌گرایی در جامعه
آلمان اظهار نگرانی کرد:« جامعه ما از نظر اقتصادی نسبت به ده ساله گذشته در شرایط
بهتری قرار گرفته، اما در عوض، خشونت، بیگانه‌ستیزی و رادیکال‌سازی نیز به طرز
قابل توجهی افزایش داشته است. حتی برخی از سیاستمداران هشدار داده‌اند که در طول
بحران کرونا، فعالیت گروه‌های افراطی و نژادپرستی در جامعه بیشتر شده است. حتی به‌نظر
می‌رسد که نیروهای بیشتری جذب این گروه‌ها می‌شوند. من معتقدم که چنین شرایطی می‌تواند
خطرات زیادی برای جامعه آلمان در پی داشته باشد.» لینک خبر: مسلمانان آلمان احساس می‌کنند که تنها مانده‌اند منبع: اسلامیک مدت‌ها است که جامعه‌شناسان و فعالان امور اجتماعی درباره افزایش نژادپرستی علیه مسلمانان در جامعه آلمان هشدار می‌دهند. نتایج پژوهش بنیاد برتلزمن در سال ۲۰۱۹ نشان داد که نیمی از شهروندان آلمان، اسلام را به عنوان تهدید می‌دانند و حتی گروهی از آن‌ها نمی‌خواهند که همسایه مسلمان داشته باشند. آمارهای دولت فدرال نیز بیانگر آن است که به طور متوسط، هر دو روز یک‌بار، مسلمانان و یا نهادهای مذهبی آنان مورد حمله گروه‌های نژادپرست قرار می‌گیرند. چندی پیش، آیمان مازیک، رئیس شورای مرکزی مسلمانان آلمان و گروهی از سیاستمداران مدافع مهاجران در این کشور نامه‌های تهدیدآمیز دریافت کردند. زنان محجبه نیز بارها اعلام کرده‌اند که در خیابان، تحت حملات لفظی و فیزیکی قرار گرفته‌اند. در این شرایط، بالاخره وزارت کشور فدرال آلمان دست به کار شده و شورایی ۱۲ نفره از مسلمانان مستقل را برای مقابله با اسلام‌هراسی تشکیل داده است. این اولین‌بار است که چنین شورایی از سوی دولت فدرال آلمان تشکیل می‌شود. در همین ارتباط، سایت اسلامیک با برهان کسیچی، سخنگوی شورای هماهنگی مسلمانان به گفت‌وگو پرداخته است. او اگرچه از تشکیل شورای متخصصان برای مقابله با اسلام‌هراسی خشنود است، اما تاکید می‌کند که مسلمانان آلمان احساس می‌کنند تنها مانده‌اند و امیدی به حمایت دولت فدرال ندارند. وزارت کشور فدرال به تازگی شورایی ۱۲ نفره از متخصصان مسلمان را برای مقابله با اسلام‌هراسی تشکیل داده است. انتظار شما از اعضای این شورا چیست؟ تشکیل یک گروه خبره در دل دولت فدرال، برای مقابله با اسلام‌هراسی گام مهمی
برای جامعه مسلمانان به شمار می‌آید. این نشان می‌دهد که دولت فدرال از افزایش اسلام‌هراسی
و گسترش رفتارهای نژادپرستانه علیه مسلمانان آگاه است. من انتظار دارم که شرایط
تغییر کند تا مسلمانان بتوانند با آرامش به زندگی عادی خود در آلمان ادامه دهند. وظیفه
اصلی این شورا باید نمایان ساختن رفتارهای نژادپرستانه و تبعیض نهادینه‌شده علیه مسلمانان
باشد. شما از ترکیب شورای متخصصان راضی هستید؟ بله، اما ترجیح می‌دادم نمایندگان جوامع اسلامی نیز در این شورا حضور
داشته باشند. آن‌ها به خوبی با نژادپرستی و تبعیض در جامعه آلمان آشنا هستند و
علاوه بر آن، هر روز از طریق اعضای خود از حملات نژادپرستانه و رفتارهای تبعیض‌آمیز
در سطح جامعه آگاه می‌شوند. البته من به خوبی می‌دانم که تشکیل شورای متخصصان قدم
بسیار بزرگی برای مقابله با نژادپرستی است و ما حتما با اعضای این شورا همکاری
خواهیم کرد. هورست زی‌هوفر، وزیر کشور آلمان اعلام کرده که این شورا برای بررسی حملات
مرگ‌بار هاناو تشکیل شده است. فکر نمی‌کنید که دولت فدرال باید زودتر به این حمله
واکنش نشان می‌داد؟ متأسفانه در آلمان امور مربوط به مسلمانان همواره به تعویق می‌افتد و مسئولان
دولت فدرال به موقع عکس‌العمل نشان نمی‌دهند. در واقع، مسئولان دولت فدرال پس از جنایت‌های
گروه زیرزمینی ناسیونال سوسیالیست یا پس از قتل مروه الشربینی، باید برای مقابله
با نژادپرستی علیه مسلمانان و مهاجران چاره‌ای می‌اندیشیدند. ما سال‌ها است که از
مسئولان دولت فدرال خواسته‌ایم که با این معضل برخورد کنند. اما آن‌ها تازه از سال
۲۰۱۷ پذیرفتند که جرائم اسلام ستیزانه را به صورت جداگانه ثبت کنند. این امر، نتیجه
بحث‌های طولانی ما با مسئولان وزارت کشور بود. ما همه دوست داریم که دولت فدرال به
معضلات مسلمانان سریع‌تر واکنش نشان دهد و موانع بوروکراتیک را نیز برطرف کند. بسیاری معتقدند که جرائم ثبت شده، بخش کوچکی از جنایات علیه مسلمانان در
آلمان را نشان می‌دهد. واقعا مشکل اسلام هراسی در آلمان چقدر بزرگ است؟ تحقیقات انجام‌شده در سال ۲۰۱۷ نشان داد که حملات
به مسلمانان و نهادهای آن‌ها بسیار بیشتر از حد انتظار است و ما تنها از بخش کوچکی
از این جنایات مطلع هستیم. اما مشکل اصلی این است که ما اطلاعات چندانی درباره عاملان
جنایات نیز نداریم. حتی ساختارهای گروه‌های راست افراطی را به‌درستی نمی‌شناسیم و در
عین‌حال هر روز اخبار بدی درباره همکاری اعضای نیروهای مسلح و پلیس با گروه‌های
افراطی دریافت می‌کنیم. این‌ها نشان می‌دهد که اسلام‌هراسی و نژادپرستی در آلمان
به مشکل بزرگی بدل شده است. به همین دلیل، ما باید به سرعت با آن مقابله کنیم. آمارهای دولت فدرال نشان می‌دهد که به طور متوسط، هر دو روز یک‌بار،
مسلمانان و یا نهادهای مذهبی آنان مورد حمله گروه‌های نژادپرست قرار می‌گیرند. این
در حالی است در بسیاری از ایالت‌ها، حفاظت از مسلمانان و سازمانهای اسلامی در
اولویت قرار ندارد. این رفتارها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ متأسفانه حملات به مسلمانان، مساجد یا سازمانهای اسلامی در آلمان به ندرت،
باعث نگرانی مسئولان می‌شود. پیش‌تر، مسئولان وزارت کشور آلمان و حتی مقامات دولت‌های
ایالتی به ما اعلام کرده بودند که مسلمانان باید خودشان از اماکن و امکانات خود محافظت
کنند. حتی پس از حملات زنجیره‌ای به مساجد، محافظت از مساجد به یک چالش بزرگ بدل
شده بود. ما بارها با نیروهای پلیس در مناطق مختلف صحبت کردیم. تنها پس از حمله به
کنیسه هاله بود که اقدامات امنیتی برای حفاظت از مساجد نیز افزایش یافت. این در
حالی بود که من حتی در گفت‌وگو با رئیس جمهور آلمان تقاضا کردم که برای امنیت مسلمانان،
اقدامات بیشتری انجام شود. وقتی از من سوال شد که دقیقاً چه کاری می توان انجام داد،
من پاسخ دادم که مسلمانان باید بدانند که دولت از آن‌ها حمایت و محافظت می‌کند. آن‌ها
باید احساس کنند که خواسته‌هایشان توسط مسئولان دولتی شنیده می‌شود. اما متاسفانه مسلمانان
آلمان احساس می‌کنند که تنها مانده‌اند و امیدی به حمایت دولت ندارند. لینک مصاحبه: برگزاری نمایشگاهی درباره تحولات تاریخی آلمان پس از فروپاشی دیوار برلین منبع: سایت نمایشگاه تصاویر اتحاد شهر برلین به تازگی میزبان نمایشگاه چند رسانه‌ای با عنوان “تصاویر اتحاد” شده است. در این نمایشگاه، تصاویر کمتر دیده شده از زمان فروپاشی دیوار برلین، اتحاد دو آلمان و تحولات تاریخی این کشور به نمایش گذاشته است، همچنین در این نمایشگاه، فیلم‌هایی از روایت شهروندان آلمان غربی و شرقی از فروپاشی دیوار برلین و زندگی پس از آن، پخش می‌شود. ۳۰ سال از اتحاد آلمان شرقی و غربی می‌گذرد. اتحادی که با
فروریختن دیوار برلین در نهم نوامبر ۱۹۸۹ میلادی و همگرایی دو آلمان شرقی و غربی،
در سوم اکتبر سال ۱۹۹۰ پایه‌گذاری شد. بسیاری از آلمانی‌ها هنوز به یاد دارند که
در اولین ساعات روز سوم اکتبر، در برابر مجلس آلمان در برلین، سرود ملی آلمان
نواخته شد. صدها هزار نفر در آلمان در آن مراسم حضور داشتند. حال به مناسبت سی‌امین
سالگرد این اتحاد، شهر برلین میزبان نمایشگاه چند رسانه‌ای با عنوان “تصاویر اتحاد” شده است. این نمایشگاه که از ۲۸ام سپتامبر تا دوم نوامبر سال جاری در شهر
برلین برپا است، تصاویر خصوصی افراد و مطبوعات محلی را از تحول کشور آلمان در
فاصله سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۵ نشان می‌دهد. این تصاویر مربوط به فروپاشی دیوار
برلین، اتحاد دو آلمان و برخورد شهروندان شرق و غرب با یکدیگر است. همچنین در این
نمایشگاه، فیلم‌هایی از روایت شهروندان آلمان غربی و شرقی از فروپاشی دیوار برلین
و زندگی پس از آن، پخش می‌شود. در واقع نمایشگاه “تصاویر اتحاد” داستان زندگی شهروندان آلمان غربی و
آلمان شرقی پس از فروپاشی دیوار برلین و اتحاد آلمان را روایت می‌کند. تمرکز اصلی
نمایشگاه بر موضوعاتی مانند اقتصاد و کار، جامعه مدنی و سازمانهای مذهبی، روابط
خانوادگی، اوقات فراغت و همچنین فرهنگ جوانان است. هدف از برگزاری این نمایشگاه،
آشنایی نسل جدید آلمان با تحولات تاریخی این کشور است. آنطور که سایت نمایشگاه گزارش داده است؛ از سوم نوامبر نمایشگاه “تصاویر اتحاد” در شهرهای دیگر آلمان نیز به نمایش درخواهد آمد. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره این نمایشگاه به‌دست آورید، به سایت زیر مراجعه کنید: کتابخانه‌ای به قدمت سه قرن منبع: سایت بنیاد کلاسیک وایمار نزدیک به سه قرن از تاسیس کتابخانه دوشس آنا آملیا در قلب شهر وایمار می‌گذرد و این کتابخانه اکنون با در اختیار داشتین مجموعه مهمی از کتاب‌ها و مستندات مربوط به تاریخ و ادبیات آلمان، به یکی از محبوب‌ترین جذابه‌های تاریخی و گردشگری این کشور بدل شده است. آنا آمالیا برای شهروندان وایمار نام شناخته شده‌ای است. زنی که در
فاصله سال‌های ۱۷۵۸ تا ۱۷۷۵ بر وایمار حکومت کرد و توانست خدمات زیادی
به شهر وایمار برساند. یکی از ماندگارترین خدمات او، تاسیس کتابخانه‌ای در شهر قلب
وایمار بود که از سال ۱۹۹۸ در فهرست میراث
جهانی یونسکو نیز ثبت شده است. در زمان حکومت آنا آملیا بر وایمار، کتابخانه شهر
در دربار قرار داشت و شهروندان نمی‌توانستند از آن استفاده کنند. اما آنا آمالیا
تصمیم گرفت تا کتابخانه‌ای در قلب شهر راه‌اندازی کند و از این رو، ۳۰ هزار جلد از کتاب‌های دربار را به ساختمان
کاخ سبز در مرکز شهر وایمار منتقل کرد. بعدها حکومت وایمار به کارل آگوست، فرزند
او رسید و آنا آمالیا به‌تدریج از شرکت در کارهای سیاسی و اداری و حتی فرهنگی
محروم ماند. با این وجود، کتابخانه او در وایمار توسعه پیدا کرد. در سال ۱۷۹۷ کارل آگوست تصمیم گرفت که اداره کتابخانه
را کریستین گوتلوب فون فویگت و یوهان ولفگانگ فون گوته، دو شاعر آلمانی بسپارد.
گوته و فویگنت، سیستمی جدید برای اداره کتابخانه راه‌اندازی کردند و فهرستی از
کتاب‌ها و اعضای کتابخانه به وجود آوردند. همچنین با تلاش‌های گوته، ساختمان
کتابخانه در فاصله سال‌های ۱۸۰۳ تا ۱۸۰۵، گسترش یافت. بعدها در ماه اوت سال ۱۹۱۹، کتابخانه آنا آملیا به کتابخانه دولتی
تورینگن تغییر نام داد. در آن زمان ۴۰۰ هزار
جلد کتاب و مجله در کتابخانه وجود داشت و مسئولان آن انتظار داشتند که در آینده
کتاب‌های بیشتری برای کتابخانه خریداری کنند. اما
با قدرت گرفتن نازی‌ها و روی کار آمدن دولت ناسیونال سوسیالیست حتی
کتابخانه نیز رنگ و بوی سیاسی به خود گرفت. در آن زمان، مسئولان کتابخانه از ثبت و
نگهداری کتاب‌ها و مدارک مربوط به یهودیان منع شدند و کتابخانه عملا به محلی برای
نگهداری مدارک و کتاب‌های مورد توجه نازی‌ها بدل شد. بعدها در طول جنگ جهانی دوم،
بسیاری از کتاب‌ها و مدارک کتابخانه به محل امنی منتقل و مجموعه‌های ارزشمند آن
حفظ شد. از این رو، پس از پایان جنگ، کتابخانه شهر وایمار به شکل سابق خود بازگشت.
در سال ۱۹۶۹، بخش‌های زیادی
از آثار گوته، کتابخانه شخصی شیلر و نیچه نیز در اختیار این کتابخانه قرار گرفت.
در آن زمان کتابخانه شهر وایمار دارای ۷۵۰ هزار
جلد کتاب مربوط به سال‌های ۱۷۵۰ تا ۱۸۵۰ بود و مرجعی برای تحقیق و مطالعه در حوزه
ادبیات کلاسیک آلمان به شمار می‌آمد. بعدها در سال ۱۹۹۱ و پس از اتحاد آلمان، نام این کتابخانه مجددا به کتابخانه
دوشس آنا آملیا تغییر نام داد و به عنوان یک کتابخانه تحقیقاتی در حوزه تاریخ و
ادبیات آلمان با تمرکز بر ادبیات عصر روشنگری تا رمانتیسیسم، شروع به فعالیت کرد.
کمی بعد در سال ۱۹۹۸، کتابخانه دوشس
آمالیا به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد. اما در سال ۲۰۰۴، کتابخانه در اثر آتش سوزی مهیبی به شدت آسیب دید. در این
آتش سوزی نزدیک به ۵۰ هزار جلد کتاب
نایاب و خطی و نیز ۳۷ تابلوی نفیس از
بین رفت و ۶۲ هزار جلد کتاب دیگر
که به شدت صدمه دیده بودند نیز به مرکز “حفظ کتاب” شهر لایپزیک منتقل
شد. اما این مرکز فرهنگی برای همیشه تعطیل نشد و پس از سه سال در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۷ دوباره درهای خود را به روی علاقمندان باز کرد. در حال‌حاضر
گنجینه کتابخانه “دوشس آنا آمالیا” شامل ۹۰۰ هزار جلد کتاب در حوزه تاریخ و ادبیات آلمان است. این
مجموعه ارزشمند هر ساله گروه‌های زیادی از
پژوهشگران، نویسندگان و علاقمندان به تاریخ و ادبیات را از سراسر جهان به
وایمار می‌کشاند. لینک گزارش: https://www.klassik-stiftung.de/herzogin-anna-amalia-bibliothek/die-bibliothek/ تازه های نشر در آلمان کتابخانه زیر گنبد طلا بالاتر از حرم مقدس امام منبع:آکادمی اسلامی هر ساله، شیعیان از سراسر جهان برای برگزاری مراسم اربعین، مسیر نجف تا کربلا را که ۸۰ کیلومتر است، پیاده طی می‌کنند. پیاده‌روی اربعین که در زمان حکومت صدام و حکومت بعث در عراق ممنوع بود، در حال‌حاضر به عنوان بزرگ‌ترین گردهمایی مذهبی در جهان شناخته می‌شود. این مراسم یکی از مهم‌ترین نمادهای همبستگی میان شیعیان جهان است. پیتر شوت، نویسنده آلمانی که سال‌ها است به دین اسلام گرویده، در سن ۷۷ سالگی در پیاده‌روی اربعین شرکت کرد. او تجربیات خود از این سفر معنوی را در اثر جدیدش با عنوان “ زیر گنبد طلا بالاتر از حرم مقدس امام” به رشته تحریر درآورده است. این کتاب، جدیدترین اثری است که توسط مرکز اسلامی هامبورگ منتشر شده
است. جالب است بدانید که پیتر شوت، نویسنده، فیلسوف، شاعر، گزارشگر و سیاستمدار
آلمانی است که در ابتدا کمونیست بود، اما در سال ۱۹۹۰ به
اسلام گروید و مذهب شیعه را پذیرفت. نویسنده: Peter Schütt لینک کتاب: هفته‌نامه فارسی زبان رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آلمان صرفا به منظور آشنایی با رویدادها و تحولات فرهنگی آلمان، خلاصه گزارش‌ها و اخبار رویدادهای فرهنگی این کشور را بدون دخل و تصرف و ارائه نظریه، با ذکر دقیق منبع و عینا همانگونه که منتشر شده است، منعکس می‌نماید. بر این اساس تاکید می‌کند که انعکاس این اخبار به هیچ‌وجه به منزله تأیید آن نمی‌باشد.در عین‌حال، هرگونه بهره‌برداری و نقل اخبار، گزارش‌ها و تحلیل‌های این نشریه صرفا با ذکر منبع مجاز است هفته نامه خبری رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آلمان
سال انتشار: ۲۰۲۰
زبان:آلمانی
با همکاری هیات تحریریه رایزنی فرهنگی
انتشار از طریق وب سایت رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آلمان
www.irankultur.com | info@irankultur.com
ممکن است شما همچنین مایل باشید
هفته نامه خبری رایزنی فرهنگی – برلین شماره ۵۰۱ – ۲۶ آبان ماه ۹۹
هفته نامه خبری رایزنی فرهنگی – برلین شماره ۴۶۵ – ۱۹ اسفند ماه ۹۸