هفته نامه خبری رایزنی فرهنگی – برلین شماره ۵۷۹ – ۵ خرداد ۱۴۰۰

ابتکار حمایت از مساجد با نام “هشتگ برندلینگ” در سال ۲۰۱۹، کار خود را آغاز کرد و اولین گزارش آن نیز امسال منتشر شد. نکات مهم این گزارش چیست؟

یوسف ساری: اول از همه، باید بگویم که هنوز اطلاعات دقیقی درباره حملات به مساجد در سطح آلمان وجود ندارد. به طور مثال، گزارش‌های حملات به مساجد در رسانه‌های خبری آلمان، به ندرت و تنها با تایید منابع محلی، منتشر می‌شوند. این امر در مورد اطلاعات موجود در گزارش‌ها نیز صدق می‌کند. حتی ما شاهد انتشار گزارش‌های تکمیلی و ارائه اطلاعات بیشتر درباره حملات به مساجد نیستیم. در این شرایط، ما با استفاده از ابتکار “هشتگ برندلینگ”، تلاش می‌کنیم تا شکاف موجود در انتشار اطلاعات را از میان برداریم و توجه جامعه را به سمت اقشار آسیب‌دیده جلب کنیم. هرچند، در حال‌حاضر، حملات به مساجد بیشتر مورد توجه جامعه و سیاستمداران آلمان قرار می‌گیرد، اما پژوهش‌های ما نشان می‌دهد که ابراز همدردی با قربانیان در آلمان بسیار کم است. یافته‌های دیگر ما بیانگر این واقعیت است که جوامع اسلامی برای تامین خسارت‌های مالی، تنها هستند و تاکنون تنها در موارد نادری، خسارت وارده توسط بیمه ساختمان پوشش داده شده است. جالب است بدانید؛ حتی

در مواردی، شهرداری پوشش بیمه خود را لغو کرده است. بدین‌ترتیب در اکثر مواقع،‌ جوامع مساجد مجبور هستند تا خسارات وارده را از بودجه خودشان پرداخت کنند. به گفته مسئولان انجمن‌های اسلامی، در سال ۲۰۱۸، بیش از ۲۰۰ هزار یورو برای بازسازی بخش‌های آسیب‌دیده مساجد، هزینه شده است. با توجه به اینکه درآمد جوامع مساجد فقط از حق عضویت و کمک‌های مالی مسلمانان تشکیل می‌شود، تامین هزینه‌ها بسیار سخت است. همچنین براساس یافته‌های مهم ما، آسیب به اموال یکی از رایج‌ترین حملات به مساجد است و حدود نیمی از حوادث، توسط گروه‌های راست افراطی انجام می‌شود. علاوه بر این‌ها، ما متأسفانه متوجه شده‌ایم که فقط تعداد بسیار کمی از حوادث، یعنی ۹ شکایت از ۱۲۰ مورد ثبت‌شده، به نتیجه رسیده که این آمار نگران‌کننده است.

چگونه به این نتایج رسیدید و چرا اولین گزارش شما مربوط به سال ۲۰۱۸ است؟

ساری: ما به منابعی مانند گزارش‌های رسانه‌های محلی و ملی و همچنین محتوای رسانه‌های اجتماعی دسترسی داشتیم. سپس شرایط مساجد آسیب‌دیده را بررسی کردیم و مستندی در این ارتباط ساختیم. همچنین ما از پاسخ‌های دولت فدرال به سوالات نمایندگان درباره مسلمانان نیز استفاده کردیم. با این حال، مهمترین منبع ما، همواره جوامع اسلامی هستند. اعضای این سازمان‌ها به ما کمک می‌کنند تا اطلاعات اولیه را سریع‌تر به دست آوریم و با مدیران مساجد به گفت‌وگو بپردازیم. به عنوان مثال، جوامع اسلامی پس از تاسیس ابتکار حمایت از مساجد با نام “هشتگ برندلینگ”، ۶۸ نفر از اعضای خود را به ما معرفی کردند که در حملات به مساجد، متضرر شده بودند. درنتیجه، ما با این گروه درباره حملات سال ۲۰۱۸ مصاحبه کردیم. خوشبختانه تمام اطلاعات مربوط به حملات نیز در دسترس ما قرار گرفت. بدین‌ ترتیب، ما در مجموع ۱۲۰ حمله در سال ۲۰۱۸ ثبت کردیم.

در گزارش شما قید شده: نیمی از مساجد آلمان که مورد حمله قرار گرفته‌اند، به جایی شکایت نکرده‌اند. دلیل این امر چیست؟

مریم کوچوک‌حسین: دو دلیل اصلی برای آن وجود دارد؛ اول اینکه برخی از مساجد به اندازه‌ای هدف حمله قرار گرفته‌ بودند که مدیران مساجد مجبور بودند هر ماه به ایستگاه پلیس مراجعه کنند. طبیعی است که آن‌ها زمان کافی برای کار نداشتند. دلیل دوم هم این بود که بسیاری از اعضای مساجد تصور می‌کردند که تحقیقات پلیس به نتیجه نمی‌رسد و شکایت آن‌ها، هیچ فایده‌ای ندارد. این دلایل بیانگر این واقعیت است که موفقیت یا شکست تحقیقات مقامات امنیتی یا دادستان عمومی تأثیر زیادی بر احساس و رفتار جوامع آسیب دیده دارد. متاسفانه در سال ۲۰۱۸، تنها ۹ مورد از ۱۲۰ حمله ثبت شده به مساجد، به نتیجه رسید که این رقم بسیار کم است.

به گفته شما در مجموع ۱۲۰ حمله به مساجد در سال ۲۰۱۸ به ثبت رسیده است. روند سال‌های بعد چگونه بوده است؟

شیما کوری: متاسفانه بررسی‌های ما نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، حملات به مساجد افزایش یافته است. ما در سال ۲۰۱۹، ۱۴۱ حمله به مسجد را ثبت کردیم و یکسال پس از آن، به ۱۴۸ حمله رسیدیم که بالاترین آمار حملات به مساجد در آلمان است. ما حدس می‌زنیم که تعداد موارد گزارش نشده نیز زیاد بوده است. در واقع، ما در طول مصاحبه با مدیران مساجد متوجه شدیم که بسیاری از حملات به مساجد به طور عمومی گزارش نشده است. البته از سال ۲۰۲۰ بحران کرونا آغاز شد و از این‌رو، ما در سال ۲۰۲۱، شاهد کاهش حملات به مساجد بودیم.

برخی از سازمان‌های اسلامی آلمان در سال ۲۰۲۰ مدعی بودند که شرایط سیاسی و موضع رسانه‌ها در آلمان موجب افزایش حملات به مساجد شده است. شما در این باره چه نظری دارید؟

شیما کوری: دقیقا زمانی که پوپولیست‌های راست‌گرا علیه مسلمانان کمپین راه می‌اندازند و رسانه‌ها درباره اسلام و مسلمانان گزارش منفی منتشر می‌کنند، شاهد افزایش حملات به مساجد هستیم. به نظر می‌رسد، مساجد به عنوان سازمان‌های گسترش‌دهنده تعصبات و درگیری‌های مختلف در داخل و خارج از آلمان، به شمار می‌روند. به عنوان مثال، در سال تحصیلی ۲۰۱۸، تعداد زیادی از مساجد اتحادیه ترکی-اسلامی دیتیب در آلمان، به دلیل عملیات نظامی ارتش ترکیه در عفرین، مورد حمله قرار گرفتند. این نشان می دهد که مساجد از سوی گروه‌های مختلف مورد حمله قرار می‌گیرند. به‌همین دلیل، ما معتقدیم که خطر حمله به مساجد بسیار جدی است و می‌تواند برای جامعه آلمان مشکل‌ساز شود. به طور مثال، در سال ۲۰۲۰، ۹ حمله موجب آتش‌سوزی در مساجد شد. همچنین ۲ حمله با گلوله هوایی و تعدادی تهدید به خشونت نیز به ثبت رسیده بود. خوشبختانه در این حملات به کسی آسیب نرسید، اما می‌توانست مشکلات جدی ایجاد کند.

جوامع اسلامی پس از تهدید به بمب‌گذاری به مساجد در سال ۲۰۱۹ و افشای برنامه‌های جناح راست در سال ۲۰۲۰، خواستار حفاظت بیشتر از مساجد شدند، آیا دولت‌های ایالتی آلمان، حفاظت از مساجد را افزایش داده‌اند؟

مریم کوچوک‌حسین: نگرانی جوامع اسلامی درست است.خطر حمله مساجد بسیار جدی است. این خطر زمانی بیشتر احساس شد که با تفنگ به مسجدی در هاله حمله کردند. یافته‌های ما نشان می‌دهد که هجمه زیادی علیه مساجد وجود دارد و این امر می‌تواند موجب گسترش خشونت علیه مساجد و مسلمانان شود. با این حال، ما همچنین دریافتیم که دولت‌های ایالتی آلمان، هیچ‌گونه اقدامی برای حفاظت از مساجد انجام نداده‌اند و شرایط مساجد مانند قبل است. این در حالی است که امنیت مساجد باید همواره مورد ارزیابی قرار گیرد.

شما چه توصیه‌ای به مقامات و سیاستمداران دارید؟

شیما کوری: توماس د‌مایزر، وزیر کشور وقت آلمان، گام مهمی برای رسیدگی به حملات به مساجد برداشت. این رویکرد باید دوباره اتخاذ شود. به ویژه، باید تدابیر امنیتی احتمالی برای مساجد در دستور کار قرار گیرد. علاوه بر این، دولت‌های فدرال و ایالتی، با همکاری نزدیک، می‌توانند کمک مالی برای اقدامات امنیتی به مساجد ارائه کنند. علاوه بر این‌ها، دولت فدرال باید گفت‌وگوی نزدیکی با جوامع اسلامی برقرار کند. همچنین سیاستمداران باید پس از حملات به مساجد، با جوامع آسیب‌دیده همبستگی نشان دهند. این موجب می‌شود که مهاجمان متوجه شوند که اقدامات آن‌ها علیه مساجد در جامعه آلمان قابل پذیرش نیست.

لینک گزارش:

Moscheeangriffe in Deutschland: „Die Gefahr ist real“

دانشجویانی که مایلند به عنوان معلم تعلیمات اسلامی در مدارس به تدریس بپردازند، در آینده نزدیک می‌توانند در دانشگاه پادربورن ثبت‌نام کنند. مؤسسه الهیات اسلامی پادربورن، این رشته را در دوره کارشناسی راه‌اندازی کرده است و از ترم زمستانی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ ارائه خواهد شد.

دوره تحصیل در رشته آموزش تعلیمات اسلامی شش ترم است و هیچ محدودیتی برای پذیرش دانشجویان وجود ندارد.  متقاضیان می‌توانند از اول ژوئن سال جاری برای تحصیل در این رشته اقدام کنند.

پروفسور مونا تاتاری که مسئول طراحی رشته جدید آموزش تعلیمات اسلامی در دانشگاه پادربورن است، درباره راه‌اندازی آن توضیح داد: «این دوره امکان تحصیلات آکادمیک در حوزه علوم اسلامی را ایجاد می‌کند. دروس این رشته شامل مقدمه‌ای بر زبان، روش‌های تفسیر قرآن، فلسفه اسلامی، تعلیمات اسلامی و علم کلام است. همچنین شرکت‌کنندگان در این دوره یاد می‌گیرند که چطور در مباحثه با گروه‌های غیرمسلمان شرکت کنند.»

تمرکز ویژه موسسه الهیات پادربورن بر الهیات اسلامی، مسیحی و یهودی و همچنین مطالعات فرهنگی است. این موسسه، شرایط ایده‌آلی را برای بحث‌های میان رشته‌ای فراهم می‌کند. کسانی که در رشته آموزش تعلیمات اسلامی به تحصیل می‌پردازند، می‌توانند در سمینارهای سایر علوم دینی نیز شرکت و مدرک مطالعات بین‌ادیان دریافت کنند.

لینک گزارش:

https://www.uni-paderborn.de/nachricht/98039

ایجاد زیرساخت‌ در حوزه آموزش و پرورش

توگو در چند سال اخیر، سرمایه‌گذاری‌های مهمی در حوزه‌های آموزش و بهداشت انجام داده است. علیرغم تحولات مثبت، این کشور آفریقایی همچنان با مشکلات زیادی سروپنجه نرم می‌کند. براساس آمارهای منتشرشده توسط سازمان ملل، نیمی از جمعیت توگو زیر خط فقر مطلق زندگی می‌کنند و فساد گسترده در این کشور وجود دارد. همچنین فرصت‌های آموزشی برای زنان جوان و افراد دارای معلولیت وجود ندارد. در این شرایط، دولت توگو از سازمان‌های بین‌المللی برای رفع مشکلات خود کمک می‌گیرد. یکی از سازمان‌های خارجی که به توسعه این کشور کمک می‌کند، جامعه آلمان برای همکاری‌های بین‌المللی است. این سازمان در راستای توسعه روستایی و کشاورزی، ایجاد زیرساخت‌ در حوزه آموزش و پرورش، اشتغال جوانان و حکمرانی عادلانه به دولت توگو یاری می‌رساند. سایت زیر می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های جامعه آلمان برای همکاری‌های بین‌المللی ارائه دهد:

https://www.giz.de/en/worldwide/10935.html

توسعه بخش سلامت

توگو به عنوان یکی از فقیرترین کشورهای جهان، نیاز به تغییرات ساختاری در سیستم فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خود دارد. براساس آمارهای منتشرشده؛ یک سوم جمعیت به آب آشامیدنی تمیز دسترسی ندارند و یک چهارم کودکان زیر پنج سال از سوء تغذیه رنج می برند. در این شرایط، موسسه اعتباری برای بازسازی آلمان در راستای تمرکززدایی، توسعه روستایی، آموزش حرفه‌ای و همچنین ایجاد زیرساخت در بخش سلامت به دولت توگو کمک می‌کنند. سایت زیر می‌تواند اطلاعات بیشتری در این باره در اختیارتان قرار دهد:

https://www.kfw-entwicklungsbank.de/International-financing/KfW-Development-Bank/Local-presence/Subsahara-Africa/Togo/

تبادلات آکادمیک

دولت توگو در چند سال اخیر بر توسعه ساختار آموزشی عالی تمرکز بیشتری کرده است، اما مشکلات اقتصادی و نبودن اشتغال برای جوانان موجب شده است که دانشجویان و محققان آن تمایلی برای ادامه تحصیل و کار در این کشور نداشته باشند. آن‌ها به دنبال مهاجرت به کشورهای پیشرفته هستند و در این میان، آلمان یکی از محبوب‌ترین کشورها برای جوانان اهل توگو است. در این شرایط، موسسه تبادلات آکادمیک آلمان تلاش می‌کند تا هر سال، فهرستی از فرصت‌های مطالعاتی و تحقیقاتی را برای جوانان توگو مهیا کنند. همچنین این موسسه به توسعه میان روابط دانشگاه‌های آلمان و توگو نیز کمک می‌کنند. از طریق سایت زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره موسسه تبادلات آکادمیک آلمان به دست آورید:

https://www.daad.de/de/laenderinformationen/afrika/togo/ueberblick-bildung-und-wissenschaft/

فعالیت‌های موسسه گوته

از دیگر اقدامات آلمان در توگو، تاسیس موسسه گوته در شهر لومه است. این موسسه از سال ۱۹۶۱ در توگو فعالیت می‌کند. فعالیت‌های موسسه گوته در لومه تنها محدود به برگزاری دوره‌های مختلف آموزش زبان آلمانی نیست، بلکه این موسسه نمایشگاه‌ها و رویدادهای فرهنگی و هنری بسیاری در این شهر برگزار می‌کند. از طریق سایت زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره فعالیت‌های مرکز گوته به دست آورید:

https://www.goethe.de/ins/tg/fr/index.html

جشنواره آثار رسانه‌‌ای متخص کودکان در سال ۱۹۷۹ با عنوان “جشنواره ملی گنجشک طلایی” راه‌اندازی شد و در ابتدا هدف آن، معرفی فیلم‌های برتر بخش کودک و نوجوان در سینما و تلویزیون آلمان بود. با این وجود، سال ۱۹۸۹ تا سال ۱۹۹۰ به دلیل تغییرات سیاسی با مشکل مواجه شد. پس از آن، مسئولان دولت آلمان تصمیم گرفتند تا جشنواره به صورت گسترده به کار خود ادامه دهد و از آن زمان، این جشنواره به صورت گسترده‌تر کار خود را از سر گرفت.

 این روزها، سی‌امین دوره جشنواره گنجشک طلایی در شهر تورینگن در حال برگزاری است. در این دوره از جشنواره، ۷۰ رویداد فرهنگی مربوط به کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود، همچنین ۳۶ اثر رسانه‌ای کودکان نیز برای دریافت جایزه گنجشک طلایی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. فیلم‌های بخش کودکان و نوجوان که در این دوره از جشنواره نمایش داده می‌شود، اقتباسی از آثار ادبی است. همچنین مرکزی برای نمایش آثار رسانه‌ای کودکان در ارفورت ایجاد شده است که مدیران رسانه‌های مخصوص کودکان در آن می‌توانند به تبادل اطلاعات با یکدیگر بپردازند. اگر مایلید که اطلاعات بیشتری درباره جشنواره گنجشک طلایی به دست آورید، به لینک زیر مراجعه کنید:

Über uns

دولت نازی در زمان اوج خود، آثار برخی هنرمندان را در جمع‌آوری و نمایش آن‌ها را در نگارخانه‌ها و موزه‌ها ممنوع کرد. حال موزه اوفر در فرانکوفرت میزبان نمایشگاهی با عنوان “هنر برای هیچ‌کس. ۱۹۳۳– ۱۹۴۵” شده است که آثار و بیوگرافی ۱۴ هنرمند منتخب از دوران نازی‌ها را به نمایش گذاشته است. این نمایشگاه نشان می‌دهد که هنرمندان در دوران نازی‌ها با وجود محدودیت‌های موجود، خلاقیت زیادی در آثار خود داشتند و هیچ‌گاه مغلوب فشارهای موجود نشدند.

از جمله هنرمندانی که آثارشان در این نمایشگاه به نمایش درآمده است؛ می‌توان به کارل هوفر اشاره کرد. آثار او در دوره نازی‌ها از مصادیق هنر منحط به‌شمار می‌رفت و پس از جنگ جهانی دوم بود که به عنوان یکی از چهره‌های مهم هنر نقاشی در آلمان شناخته شد. یکی دیگر از افرادی که آثارش در این نمایشگاه وجود دارد، ویلهلم هاینریش اتو دیکس، نقاش اهل آلمان است. شهرت این هنرمند بیشتر به خاطر ترسیم بی‌پروا و واقع‌گرایانه جامعه شکست‌خورده وایمار و خشونت‌های جنگ است. پس از به قدرت رسیدن نازی‌ها، آثار او از مصادیق هنر فاسد شناخته و از هنرستان هنرهای زیبای درسدن اخراج شد.

علاوه بر این‌ها، ویلی باومایستر، هانس گروندیگ، لی گروندیگ، ورنر هلدت، هانا هوش، مارتا هوپفنر، ادموند کستینگ، ژانه مامن، ارنست ویلهلم، فرانتس رادزیویل، هانس اولمان و فریتز وینتر به عنوان هنرمندان شاخص دوران حکومت نازی‌ها در این نمایشگاه معرفی شده‌اند.

این نمایشگاه که از چهارم ماه مارس آغاز شده تا ششم ماه جاری در موزه اوفر در فرانکفورت ادامه دارد.

لینک گزارش:

https://www.sr.de/sr/sr2/themen/kultur/20220307_ausstellung_kunst_fuer_keinen_canape_100.html

بنای “الب‌فیل‌هارمونی”  در سال ۲۰۱۷ میلادی، به عنوان فرهنگسرا و تالار موسیقی توسط شرکت معماری هرتزوگ و دمویرون طراحی و بر روی یک انبار قدیمی شکلات و چای ساخته‌ شد. در آن زمان، طراحی خاص اِلب‌فیل‌هارمونی، تحسین منتقدان هنر معماری را درپی داشت و در گروه بهترین ساختمان‌های جهان قرار گرفت. جالب است بدانید که نمای چشم نواز الب‌فیل‌هارمونی از حدود هزار و صد قطعه شیشه تشکیل شده است. این قطعات شیشه‌ای، هر کدام بین چهار تا پنج متر پهنا دارد و ارتفاع آن‌ها به حدود سه متر می‌رسد. ساختمان اِلب‌فیل‌هارمونی در منطقه‌ای از شهر هامبورگ قرار گرفته است که پیش‌تر محلی برای رفت‌وآمدکشتی‌های بزرگ بود، اما اکنون در اطراف ساختمان مذکور، کشتی‌های کوچک تفریحی و شخصی رفت‌وآمد دارند.

در این ساختمان، تالار بزرگی قرار دارد که محل مناسبی برای فعالیت گروه‌های موسیقی و نوازندگان است و بالغ بردو هزار و صد نفر را در خود جای می‌دهد. البته این ساختمان، تنها شامل یک تالار موسیقی نیست، بلکه محلی برای تبادلات فرهنگی و برگزاری جلسات سخنرانی درباره مسائل فرهنگی و اجتماعی است. همچنین چند رستوران، چند کافی‌شاپ و یک تراس بسیار بزرگ در این ساختمان وجود دارد. گردشگران می‌توانند از روی تراس، فضای کلی شهر را نیز به خوبی ببینند. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره این بنا به دست آورید، به سایت زیر مراجعه کنید.

لینک گزارش:

https://www.elbphilharmonie.de/en/

منبع: انتشارات sujet

عمر خیام نیشابوری، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و شاعر ایرانی است. بسیاری او را براساس رباعیاتش می‌شناسند که شهرت جهانی دارد. این اثر از گذشته تاکنون به بیشتر زبان‌های جهان ترجمه شده است. حال، مونیکا شیفولد، کتاب “ترانه‌های خیام” به روایت صادق هدایت را به زبان آلمانی برگردانده است. این کتاب به تازگی توسط انتشارات sujet منتشر شده است.

Auflage 2022 | 278 Seiten

لینک کتاب:

https://sujetverlag.de/buecher/die-verse-des-omar-chayyam/